گروه ورزشی مشرق- تیم ملی والیبال در مرحله سوم مسابقات جهانی لهستان مغلوب آلمان شد تا از رسیدن به جمع چهار تیم برتر جهان باز بماند. برخی حاشیه ها را عامل ناکامی ملی پوشان قلمداد می کنند و برخی می گویند ظرفیت والیبال ایران همین است. مشرق در گفتگو با یکی ازکارشناسان این رشته، دلایل این موضوع را مورد بررسی قرار می‌دهد. باید توجه داشت که در نگارش این مطلب، نتیجه دیدار برابر روسیه محاسبه نشده و بدان توجه نشده است.

والیبال ما کجای جغرافیای دنیاست؟
والیبال ایران در یک دهه اخیر با در پیش گرفتن روندی یکنواخت، سیر صعودی خود را طی کرد تا به عنوان برجسته ترین تیم ورزشی ایران در مسابقات گروهی به افتخارات قابل توجهی دست پیدا کند. با این حال، شکست شاگردان اسلوبودان کواچ صرب در تقابل با آلمان‌ها عاملی شد برای طرح این پرسش که جایگاه واقعی والیبال ما کجاست و پتانسیل فنی مردان ما چه میزان است؟

تیم ایران به دور از هر نتیجه ای که در بازی برابر روسیه، قهرمان شش دوره مسابقات قهرمانی جهانی به دست آورد، در قیاس با دوره قبلی با پیشرفتی غیر قابل انکار، به جمع شش تیم برتر راه پیدا کرد. از نگاه آمار، والیبال ایران چهار سال قبل در هفدهمین دوره مسابقات جهانی شرایط چندان مطلوبی نداشت و این، بررسی شرایطش در بازی های اخیر را آسان تر می کند.

چهار سال قبل در ایتالیا، ایران ابتدا سه بر صفر مغلوب مصر شد اما بعد ژاپن را سه بر یک مغلوب کرد و در گام سوم مقابل میزبان نمایشی دلپذیر و شجاعانه داشت؛ هر چند در نهایت دو بر سه مغلوب ایتالیا شد. با تمام این اوصاف، ثبت این سه نتیجه سبب شد تا ایران هم ردیف استرالیا، کانادا، ونزوئلا، چین و تونس روی پله نوزدهم جهان قرار بگیرد. این در شرایطی بود که کامرون، مصر، مکزیک، لهستان و پروتوریکو بالاتر از ما قرار گرفتند. جالب اینکه در ایتالیا، آمریکا با تمام ادعایش ششم شد و آلمان، تیمی که این دوره به جمع چهار مدعی نهایی راه پیدا کرده، هشتم شد. فرانسه، دیگر حریف مستقیم ما در مسابقات امسال با عنوان یازدهمی به کار خود پایان داد. در سال 2010 برزیل تیمی که این اواخر مقابل والیبال ما کم مغلوب نشده، قهرمان جهان شد و عنوان دوم به کوبا رسید. صربستان روی پله سوم ایستاد. شاید نتایج و شکست هایی که صرب ها - در مسابقات جهانی جاری - و کوبا -در لیگ جهانی - برابر ما متحمل شده اند در این مجال چندان جالب نباشد؛ اما بازگشت به گذشته نه چندان دور این نکته را یادآورمان می شود که همین چهار سال قبل کجای جغرافیای والیبال دنیا قرار داشتیم و امروز کجا هستیم؟

چرا به آلمان باختیم؟ به خاطر پاداش یا قهر داورزنی؟
آلمان‌ها چهار سال قبل هشتم جهان شدند و این بار با شکست دادن ما به جمع چهار تیم برتر راه پیدا کردند. ایران پیش تر تجربه بازی برابر این تیم را داشت. در لیگ جهانی هم آلمان‌ها را شکست دادیم و هم مغلوبشان شدیم. علی شاکری، کارشناس والیبال کشورمان می گوید: "در سال‌های اخیر با تیم های برجسته دنیا مثل ایتالیا و برزیل بارها و بارها روبرو شدیم. همین عاملی شد تا ملی پوشان در تقابل با آنها بدون استرس توانایی هایشان را نشان دهند. در مقابل، کمتر با آلمان‌ها بازی کردیم. مطمئن باشید با تکرار بازی‌هایمان برابر آنها در آینده شرایطمان برابرشان بسیار بهتر از این می شود که در مسابقات جهانی لهستان دیدیم."

از نگاه این کارشناس دلیل شکست برابر آلمان نه حواشی بوده و نه مسائل غیرفنی؛ بلکه ذهنیتی بود که برای رسیدن به این مرحله از مسابقات آماده نشده بود: "عنوان می شود ملی پوشان چون پاداش نگرفتند بازی خوبی انجام ندادند. حتی گفته شد رئیس فدراسیون شب قبل از دیدار برابر آلمان با بچه ها دچار مشکل شد و با حالت قهر به ایران برگشت؛ در حالی که اینطور نبود. تا آنجا که در جریان هستم ملی پوشان سر برخی مسائل از وزارت ورزش دلخورند؛ اما شک نداشته باشید موضوعات مطرح شده حقیقت ندارد. داورزنی از قبل بلیت برگشتش را تهیه کرده بود تا کار تیم برای اعزام به بازی‌های آسیایی را دنبال کند. کسی تصور نمی کرد ایران تا امروز در لهستان بماند."

از نگاه این کارشناس، مشکل والیبال ایران، آلمان نبود؛ بلکه ذهنیتی بود که آمادگی حضور در جمع چهار تیم برتر دنیا را نداشت: "واقعا برنامه ای برای حضور ایران در مرحله سوم ریخته نشده بود. تیم ما در لیگ جهانی هم شروع خوبی داشت؛ اما در گام آخر ناامیدکننده ظاهر شد چون تجربه هضم شرایط را نداشت. این اتفاق دقیقا در لهستان تکرار شد و تیم ما از نظر سیستماتیک و حتی فردی آماده رسیدن به دو دیدار پایانی نبود. نه اینکه بازیکنان دوست نداشتند به فینال برسند؛ بلکه توان مدیریت ذهن و جسم خودشان در این مرحله را نداشتند. دیدید بعد از پیروزی مقابل صربستان آنقدر در رختکن ماندند تا نتیجه بازی آرژانتین مقابل آمریکا را که عامل صعودمان می شد دنبال کنند. آنها پس از شکست آمریکا و مسجل شدن صعودشان سر از پا نمی شناختند. پس این شائبه که نمی خواستنند با تمام توان برابر آلمان به میدان بروند هم از بین می رود."

می‌توان عنوان داشت که نداشتن آمادگی روحی و ذهنی موجب شد تا این تیم که نمایش تحسین برانگیزی داشته، نتواند به جمع چهار تیم راه یابد. شاید این دور از رقابت ها تجربه ای شود تا ملی پوشان والیبال در آینده نه چندان دور، توان ذهنی چنین پیروزی هایی را در خود به وجود آورند.